1.5.2.2. Genest model van de drie P’s (sterke duurzaamheid)
1.5.2. Allerhande kaders voor duurzaamheid
Schema naar Leyssens, J., 2013
Het genest model van de drie P’s reikt verder in haar ambities. Bij elke keuze op economisch vlak (in dit model staat P voor Prosperity - welvaart, en niet meer voor Profit - winst), moet je rekening houden met de draagkracht van onze planeet (Planet) én van individuen en samenlevingen (People). Het verwezenlijken van welvaart wordt dus gesitueerd binnen de grenzen van mens en natuur.
Dit model voor duurzame ontwikkeling plaatst Planet, People en Prosperity in drie concentrische cirkels binnen elkaar (Leyssens, J., 2013)
Deze voorstelling visualiseert het besef dat de draagkracht van ecosystemen, individuen en samenlevingen gelimiteerd is. Een gezond ecologisch systeem is een basisvoorwaarde om economisch te kunnen ontwikkelen. Als de ecologische voorwaarden voor een voldoende leefbaar milieu en voldoende grondstoffen om te overleven niet vervuld zijn, is een duurzame economische ontwikkeling niet mogelijk. Ook moet voldaan worden aan de eisen van een sociaal rechtvaardige samenleving voor alle mensen (hier én elders, nu én later). Dit betekent niet dat het economische niveau onbelangrijk is, integendeel. In een ideaal economisch systeem zetten we de beschikbare middelen in op een doeltreffende en doelmatige manier, zonder dat dit leidt tot uitputting van de aarde of tot armoede van een deel van de wereldbevolking. De spelregels van zo’n ideaal economisch systeem willen ervoor zorgen dat het systeem over zeer lange tijd stabiel is, lange tijd duurzaam kan blijven functioneren. Volgens het model moeten die spelregels voorwerp zijn van een democratisch debat, dat idealiter uitmondt in een consensus over dit duurzame economische systeem.
In de geïndustrialiseerde landen is dit nu niet het geval. Die overschrijden ruimschoots planetaire of ecologische grenzen en ook sociale ondergrenzen, terwijl het economische en sociale systeem volgens bovenstaand genest model van duurzame ontwikkeling moet blijven functioneren binnen een gezonde natuurlijk omgeving.
Over sterke en zwakke duurzaamheid
Dit genest model kadert de werking van de economie binnen ecologische en sociale grenzen. Een dergelijk model staat voor sterke duurzaamheid. Hier tegenover staat dan logischerwijs zwakke duurzaamheid, zoals bijvoorbeeld gekaderd in de Triple Bottom Line. Hoe dan ook zal debat nodig zijn, ongeacht het denkkader waar men van uitgaat. Niet alleen tussen wetenschappers, maar evenzeer met maatschappelijke actoren. Dat laatste om ook niet-academische kennis te integreren en te valideren. Dit vraagt om een inter- en transdisciplinaire aanpak in onderwijsinstellingen.
We laten Thomas Block (Directeur Centrum voor Duurzame Ontwikkeling, Hoofddocent Duurzaamheid & governance vakgroep Politieke wetenschappen en Opdrachthouder Duurzaamheid UGent) aan het woord:
- Inleiding
-
Hoofdstuk 1
- 1.1. Wat is duurzaamheid voor jou?
- 1.2. Goed leven met respect voor de natuur
- 1.3. Een waaier aan denkkaders
- 1.4. Duurzaamheid – geen eenduidig verhaal
- 1.5. Duurzaamheid: begripsbepaling
- 1.6. Duurzaamheid– een tijdlijn
- 1.7. Complexe duurzaamheidsuitdagingen – enkele invalshoeken
- 1.8. Hoe sterk is je duurzaamheidsreflex in het dagelijkse leven?
- 1.9. Besluit: rol én impact van onderwijs?
-
Hoofdstuk 2
- 2.1. Duurzaamheid in een opleiding/opleidingsonderdeel
- 2.2. Onderwijzen OVER duurzaamheid
- 2.3. Onderwijzen VOOR duurzaamheid
- 2.4. Duurzaamheidscompetenties evalueren
- 2.5. Werken aan duurzaamheid op opleidingsniveau
- Hoofdstuk 3
- Bronnenlijst